Buiten de wereld

De aller, allereerste column die ik ooit schreef vanuit VC Twello ging over die vaandels die altijd aan het begin van het nieuwe schooljaar door het hele land hangen met de tekst: ‘De scholen zijn weer begonnen.’

We hadden ze dit jaar best al veel eerder kunnen ophangen, want écht weer ‘gewoon’ beginnen deden we eigenlijk al, (of pás) een aantal weken vóór de zomervakantie. Toen we weer met hele klassen naar school mochten.

Nu, eind augustus, had er ook een heel andere, algemenere tekst op die spandoeken kunnen staan. ‘We mógen weer…!’

En wát we dan weer mogen is méér dan alleen naar school gaan. Weer naar het theater, weer naar een concert, weer op vakantie, weer naar een café of restaurant…

Velen van ons maakten er gretig gebruik van. Het leek even alsof die gretigheid té groot was en we weer ‘terug naar af’ gleden. Gelukkig lijkt het erop dat we redelijk normaal aan het nieuwe schooljaar kunnen beginnen. Ja, nog steeds met die vervelende mondkapjes, maar ach, we waren het nog een béétje gewend en hopelijk is het niet voor lang.

In de afgelopen vakantie was ik een aantal weken in Ierland, waar onze oudste dochter woont. Het is een heerlijk land, met heel, heel veel ruimte, de prachtigste landschappen en vooral ook erg aardige, hartelijke en relaxte mensen. Misschien heeft dat laatste ook met die ruimte te maken.

Want dat is iets dat mensen nodig hebben: ruimte. In het verkeer, rondom de plek waar je woont, in een school, in een klaslokaal.

Ik voelde me even ‘buiten de wereld’, dat wil zeggen, de gehaaste, volgepakte, te drukke wereld. In diezelfde twee weken las ik daar een boek met diezelfde titel: ‘Buiten de wereld.’

Het was vast geen toeval. Ook was het vast geen toeval dat een week voor de reis naar Ierland mijn laptop crashte en m’n mobiele telefoon vreemde kuren kreeg. Hij moest tot drie maal toe gereset worden, terug naar ‘fabrieksinstellingen’ en daarmee word je als het ware ook zélf even gereset. Je raakt dingen kwijt en gaat erover nadenken of die dingen nou écht wel zo belangrijk zijn. Maar ook realiseer je je hoezeer we onszelf afhankelijk hebben gemaakt van die apparaten en bijbehorende apps. Je hebt eerst het gevoel dat je niets meer kunt doen, dat je een soort van ‘digitaal overleden’ bent. Daarna ga je merken dat je nog heel veel dingen wél kunt doen. Foto’s maken van mooie momenten en plaatsen. Ook al zien ook die er met het blote oog en dus zonder digitale middelen en lenzen altijd nóg mooier uit…Lezen. Niet van een beeldscherm, maar van echte, papieren bladzijden met een eigen geur. En nog veel meer. Het gaf nog meer ruimte.

Ik was even buiten de wereld, maar ook middenin een ándere wereld.

Geen files, wel regelmatig groepjes schapen op de weg. Mooiere verkeersopstoppingen zijn er niet.

Na geland te zijn op Schiphol reden we tegen middernacht over de snelweg weer naar huis. Het regende en zelfs op dit tijdstip was het erg druk op de weg. Er was een omleiding, we reden ergens verkeerd, onmiddellijk boos getoeter achter je. Geen ruimte.

Ik dacht aan school. Aan de volle klassen, die we altijd proberen zo klein mogelijk te houden. Soms lukt dat, soms niet. Ruimte kost geld.

We beginnen in elk geval met ruimte geven. Om rustig op te starten. Ruimte om te wennen aan het schoolleven. Elkaar te leren kennen of weer te hérkennen. Ruimte voor ontwikkeling. Soms binnen de school. Maar ook vaak erbuiten. In de tweede week al op schoolkamp. Het kan weer. Excursies. Musea. Ontdekken, voelen, ruiken.

Want, zo kun je de titel van dat boek ook lezen: ‘Buiten de wereld.’

Als: ‘Binnen is behelpen. Buiten (is) de wereld.’

Ik wens iedereen een heel mooi schooljaar. Met heel veel ‘buiten’, de wereld ontdekken.

Met elkaar heel veel ruimte geven. Voor een afwijkende mening, andere opvattingen. Voor wie je bent, wie je wilt zijn en waar je voor staat. En dan is er wellicht zelfs in een overvol land als het onze zelfs nog wat ruimte over voor mensen die doodsbang voor hun leven op de vlucht zijn. Want ook in een land met ruimte zát in vierkante kilometers kun je soms géén ruimte meer hebben.

‘De scholen zijn weer be…oh nee:

‘We mógen weer!’

Maak er een mooi jaar van!

N.B. Natuurlijk heb ik inmiddels een nieuwe laptop en telefoon, want tja, ik moest toch deze column schrijven en…en…nog veel meer smoesjes…

Bert Jansen
Docent VC Twello