Wel hier en gender!

Bert Jansen laat u de sfeer proeven op het Veluws College Twello. In deze blog schrijft Bert, docent Nederlands en maatschappijleer op deze middelbare school, over ontroerende, grappige of confronterende belevenissen, vaak gekoppeld aan de actualiteit.

29 september 2017

Ik werkte nog op de basisschool en droeg een (oud)roze sweatshirt. Waarmee ik niet bedoel dat het shirt oud en roze was, maar de kleur oudroze had. Een klein meisje uit pakweg groep drie stond opeens voor me en zei: ‘Meester Bert, jij hebt meisjeskleren aan!’ Ik hield me uiteraard van de domme en vroeg haar waarom ze dat vond. ‘Nou want omdat roze voor meisjes is!’

Ik vroeg: ‘Wie zegt dat?’ Verbaasd over zóveel onwetendheid bij de meester van groep 8 zei ze: ‘Dat IS gewoon zo!’ Ik ging natuurlijk zeggen dat zij dan jongenskleren aan had, omdat ik dát vond. Misschien droeg ze iets blauws, ik weet het niet meer. Ze zal ongetwijfeld naar haar juf zijn gerend om te zeggen dat ik had gezegd dat zij jongenskleren droeg. Ik was een gemene meester destijds. Het woord genderneutraal bestond nog niet, of werd in elk geval niet gebruikt. Momenteel overspoelt het woord de media. Alles moet genderneutraal volgens sommige mensen. Toiletten, kleding, spreekwoorden en uitdrukkingen. ‘Met mens en macht’, ‘Als de wijn is in de man, eh… méns… is de wijsheid… in de kan… eh… slechts een wens? O ja, dat zou kunnen, oké daar komen we wel uit. Beetje aanpassen. Daarover gesproken; warenhuisketen HEMA besloot geen verschil meer te maken in jongens- en meisjeskleding. Het hangt nu gewoon door elkaar. Daar zijn sommige mensen weer heel boos over. Het lijkt me eigenlijk niet zo’n probleem. Misschien kunnen meisjes nu wat gemakkelijker zelf kiezen voor een camouflageshirt met de tekst ‘Combatgamer’ in plaats van door hun ouders automatisch naar de roze jurkjes geduwd te worden. Waar overigens ook niets mis mee is. Roze jurkjes. Zolang je maar zelf mag kiezen. En misschien kunnen jongens dan gewoon een roze sweatshirt uit het rek plukken. Helaas zullen ze in veel gevallen waarschijnlijk nog door hun ouders gewaarschuwd worden. ‘Nee, doe die maar niet, die is eigenlijk voor meisjes…je wilt toch niet geplaagd worden?’ En fluisterend tegen elkaar: ‘Hij zal toch niet…? Je kúnt het op deze leeftijd nog voorkomen, toch?’

Dat laatste is volgens mij méér het probleem dan de plek waar de kleding hangt. Het accepteren van de eigen keuzes van een kind. Door de ouders. En, later, door je klasgenoten. Met name in de puberleeftijd is kleding een ‘go’ or ‘no go’ in je groep en schoolomgeving. Veiligheid voor alles. Niet te gek doen. Liever meer van hetzelfde dan als enige met iets heel anders. Lef tonen en anders durven zijn wordt niet altijd beloond met respect. Jammer. We doen ons best op school. Compliment geven aan die brugklasser die durft en buiten de paden van de voorgekauwde mode gaat. Maar het moet ook bij je passen natuurlijk. Leuk, meer stoere meiden en meer ‘frivole’ jongens? Ja, dat kán leuk zijn. Maar niets moet. Daar gaat het om. Als we elkaar wat meer laten merken dat alles oké is, komt dat lef om jezelf te zijn vanzelf. Zolang er nog gepest, ‘gevooroordeeld’ en gegeneraliseerd wordt, blijft dat moeilijk.

Aan genderneutrale toiletten waren de dames (mag ik ze nog zo noemen?) uit een paar klassen in elk geval nog niet toe. ‘Met die jongens naar hetzelfde toilet? Geèèèèètver…!’ Sommige heren (mag ik ze nog zo noemen?) blijken ook op het toilet aan wildplassen te doen. Vrouwen mogen dat niet eens buíten, zo bleek laatst. Het woord ‘urinoir’ lijkt trouwens best op: ‘Urine? Waar?’

Ik ga m’n les voor morgen toch maar eens genderneutraal voorbereiden. ‘Goedemorgen beste mensen…’ i.p.v: ‘Hallo jongens en meisjes…’ ‘We gaan vandaag spreekwoorden herschrijven. En Loes, wat een gaaf camouflageshirt! Sem, dat roze shirt met ‘Queen’ erop, staat je goed! Ken je die band trouwens? Wat? Van de HEMA?’

Ik hoor het buiten druppelen. Snel sta ik op. Is het een wildplassende voorbijgangster die ik moet aangeven? Ik schuif twee reepjes luxaflex van elkaar.

Gelukkig, het regent gewoon.